Γουέρντζγουερθ, Γουίλιαμ

(William Wordsworth, Κόκερμοθ, Κάμπερλαντ 1770 – Ρίνταλ Μάουντ, Γουεστμόρλαντ 1850). Άγγλος ποιητής. Γεννήθηκε στη γραφική περιοχή των λιμνών και μεγάλωσε στην εξοχή· γι’ αυτό και υπήρξε περισσότερο από κάθε άλλον ο ποιητής της φύσης και της καθημερινότητας, στην οποία μπόρεσε να δώσει χρώμα και έξαρση με μία πολύ προσεγμένη τρέχουσα γλώσσα. Όταν τελείωσε τις σπουδές του στο Κέιμπριτζ, ταξίδεψε στη Γαλλία την κρίσιμη ώρα της επανάστασης, στην οποία προσχώρησε με ενθουσιασμό. Ο Γ. ήταν τότε επηρεασμένος από τον ορθολογιστή φιλόσοφο Γουίλιαμ Γκόντγουιν και αντιμετώπισε την επανάσταση ως μια υπέροχη εποποιία, στην οποία ονειρεύτηκε τη χειραφέτηση του ανθρώπου σε όλους τους τομείς της ζωής. Στη Γαλλία ερωτεύτηκε μία νεαρή Γαλλίδα, από την οποία απέκτησε μία κόρη το 1792, αλλά δεν την παντρεύτηκε. Αργότερα, απομακρύνθηκε από τα επαναστατικά ιδεώδη, ίσως και εξαιτίας της επιθετικής πολιτικής της Γαλλίας, και κατέφυγε αρχικά στο Κάμπερλαντ και έπειτα στο Ρίνταλ Μάουντ, όπου έζησε σχεδόν μόνιμα με την αδελφή του Ντόροθι σε μία ακατάπαυστη ανακύκληση των κοινωνικών και φιλοσοφικών ιδεών. Μαρτυρία της εσωτερικής του κρίσης και της απομάκρυνσής του από τα νεανικά του ιδεώδη αποτελούν τα πρώτα του έργα σε τόνο απαισιόδοξο: η τραγωδία Οι ακρίτες και Ενοχή και πόνος, που έγραψε το 1795. Το 1797 εγκαταστάθηκε στο Άλφοξντεν, κοντά στον Κόουλριτζ, ο οποίος τον μύησε στη γερμανική φιλοσοφία και ιδίως στις θεωρίες του Καντ. Από τη φιλία και τις κοινές μελέτες των δύο ποιητών γεννήθηκαν οι Λυρικές μπαλάντες (πρώτη έκδοση 1798) με τις οποίες σημειώθηκε στην Αγγλία η αρχή του ρομαντισμού. Το 1807 ο Γ. εξέδωσε τη συλλογή Ποιήματα, η οποία κλείνει την περίοδο των υψηλότερων εμπνεύσεών του, την οποία από εκεί και πέρα θα αντικαταστήσει μια πιο βαριά διάθεση στοχαστικής ηθικολογίας, με επιτυχή επίδραση στην παραγωγή του. Από τα άλλα έργα του, το 1814 εκδόθηκε το ημιτελές φιλοσοφικό ποίημα Ηεκδρομή και μετά τον θάνατό του, το 1850, το αυτοβιογραφικό ποίημα Προοίμιο, που γράφτηκε μεταξύ 1799 και 1805. Η αναγνώριση της κριτικής ήρθε αργά για τον Γ., αν και η ποίησή του ήταν στην εποχή της πολύ γνωστή. Το 1843 τιμήθηκε με τον τίτλο του Δαφνοστεφούς Ποιητή.